Ellen Selder Berens is naast Beeldend kunstenaar een vrouw met een inspirerend verhaal en een visie. Na de diagnose ongeneeslijke kanker veranderde haar blik op het verleden, heden en de toekomst en op de kunst die ze maakt. "Beeldende expressie werkt voor mij als het beste medicijn". Ze is de oprichter van Kunst na kanker (www.kunstnakanker.nl) en is zich bewust dat er veel is om dankbaar voor te zijn. Daarom de titel GelukkigBewust.
"Alle keuzes die je maakt zijn van invloed op je toekomst. Soms hebben ze kleine gevolgen, soms grote." Met deze woorden begon ik mijn eerste blog dit jaar. Ik wist niet wat me te wachten stond, ik kon niet weten wat te me te wachten stond. Het lag allemaal nog voor me. Nu heb ik het jaar 2020 beleefd. Deze blog schrijf ik op de laatste dag van het jaar, dan pas durf ik met zekerheid te zeggen hoe het jaar 2020 is verlopen. Ik kon in mijn stoutste dromen niet voorspellen wat er stond te gebeuren en dat ik oudjaarsdag zo verdrietig zou afsluiten. De wafels (ook wel kniepertjes of rollechies genaamd) op de foto zijn een metafoor voor het leven. De wafels worden in december als platte wafels gegeten, als symbool voor het oude jaar dat zich ontvouwen heeft. In het nieuwe jaar worden ze geserveerd als rolletjes, als symbool voor het nieuwe jaar dat zich nog moet ontrollen.
Ik heb de neiging alles te relativeren, bij alles vraag ik me af "wat is het ergste dat je kan gebeuren"?.
En dan is er altijd iets te benoemen wat erger is dan de situatie waar ik in zit, waardoor de situatie die voorheen zo ellendig en vreselijk leek te veranderen naar een situatie waar je grip op krijgt en waarvan je weet dat je die aan kan. ..
Maar alles weg relativeren is niet de juiste manier van omgaan met verlies.
Gaandeweg heb ik ervaren dat erkenning van dat wat je doormaakt belangrijk is.
De bevestiging van je verdriet is belangrijk voor jou als mens, dat je voelt dat je gehoord en gezien wordt. Erkenning is de eerste stap in het proces van rouw naar herstel.
Iedereen heeft recht op zijn eigen verdriet, jouw pijn wordt niet minder omdat iemand anders meer ellende en pijn doormaakt.
Pijn en verdriet is niet te vergelijken met elkaar, het is een persoonlijk ervaren.
Neem tijd en vraag aandacht voor jouw pijn en verdriet, deel het met mensen die dicht bij staan en waar je je veilig en vertrouwd bij voelt.
Vraag jezelf af wat je nodig hebt, eis de aandacht op die je ervoor nodig hebt om langzaam maar zeker tot een punt te komen waarop je op een realistisch en acceptabel punt beland waarop je (samen) verder kan.
Dag voor dag. Doelen stellen, evalueren, doelen bijstellen. Stilstaan bij wat er goed is, stilstaan bij wat je allemaal wel kan.
Ga altijd uit van je mogelijkheden en niet van je beperkingen.
Onze wereld is in de ban van Covid19 ofwel het Coronavirus.
Zo ook ik.
Iedereen wordt verplicht stil te staan.
Stil te staan bij de bedreiging van een besmettelijk, dodelijk virus.
Een onzichtbare vijand.
Voor heel veel mensen een totale verandering in levensstijl.
Maar gek genoeg niet voor mij.
Tijdens een coaching rondom kanker komt naar voren dat de manier waarop ik in het leven sta, aansluit bij de filosofie van de levenskunst.
Wat is levenskunst? Er zijn meerdere definities beschreven.
"Het is een kunst om het leed van het leven te accepteren en daarbij aandacht te hebben voor het positieve. Belangrijke levens visie hierbij is dat je zelf heer en meester bent over je leven, i.p.v. de gedachten dat je geleid wordt door wat dan ook".
Bron: Prof. dr. Ernst Bohlmeijer
psycholoog en hoogleraar
'Zonder levenskunst is er geen goed sterven". Joep Dohmen.
Emeritus hoogleraar wijsgerige ethiek
Definitie levenskunst
Levenskunst daagt ons uit om een relatie aan te gaan met onszelf. Dan kunnen we ons leven bewust leven. Deze filosofie daagt uit om zorgvuldig en zorgzaam te werken aan een eigen levenshouding. Ze leert ons om te gaan met tegenslag en negatieve ervaringen. We zijn gebaat bij een eigen levenshouding, bij natuurlijk leiderschap en bij wetenschap dat kwetsbaarheid en afhankelijkheid bij elkaar horen. We zijn gebaat bij sociale zelfzorg. Bron: La Scuola, academie voor levenskunst
Een jaar kan nog zo slecht verlopen, de lente geeft toch het gevoel van een
frisse start.
Ellen Selder-Berens
We zitten midden in de Corona perikelen, waarin afstand houden het nieuwe
normaal moet zijn. Ik zeg, moet zijn, want alhoewel ik me zoveel mogelijk
aan deze maatregel houd, is het niet voor iedereen vanzelfsprekend of
makkelijk.
Makkelijk is het zeker niet, soms wel gewenst.
Omdat ik in voorafgaande jaren al enige Social Distance behield op feestjes en
partijen, door geen handen te schudden of iedereen te begroeten met 3 zoenen.
Met altijd de dreiging van besmetting in het achterhoofd.
Makkelijk was het niet altijd om een drukke kamer binnen te komen vol bekenden
en onbekenden en vervolgens je hand op te steken en wat ongemakkelijk te roepen
"jullie ook gefeliciteerd allemaal".
Terwijl je wist dat er volgens de sociale regels en binnen de warme
familiebanden iedereen elkaar standaard begroette met een knuffel en
bijbehorende zoenen.
Het maakte me vaak onzeker.
Dan vroeg ik me af wat voor indruk ik achter zou laten, zelf ervaar ik het
vermijden van direct fysiek contact met de ander ook als een gemis.
Maar altijd kwam drong zich de angst en het vooruitzicht van infecties door
besmetting van het een of andere virus zich op.
En de beelden van afzien en ziek in mijn bed kwamen op mijn netvlies.
Voor mij is dit een vorm van persoonlijke warmte en aandacht.
Mooie persoonlijke woorden worden geschreven, speciaal voor mij, het geeft me altijd weer een blij en bijzonder gevoel.
Tijdens een ziekenhuisperiode, bij langdurige opnames, hang ik elke kaart op waardoor er een soort van feestelijke slinger ontstaat.
Het ziet er vrolijke uit en er is niets mis met een vleugje vrolijkheid, zelfs als je met kanker in het ziekenhuis ligt.
Sterker nog, juist dan is vrolijkheid welkom naast alle pijnlijke onderzoeken en behandelingen.
Zo af en toe zit er een kaart of brief bij die me extra raakt.
Waarbij mijn zicht troebel wordt door de tranen in mijn ogen.
Waarbij er een rilling over mijn rug loopt na het lezen van de eerste regels als ik besef wie de afzender is.
In de afgelopen jaren heb ik heel wat inspirerende cadeautjes gekregen.
Maar wat ik een paar jaar geleden op moederdag cadeau kreeg van mijn dochter en schoonzoon, behoort wel bij de categorie; hèèl bijzonder cadeau.
Het leek mij in eerste instantie op een sculptuur en vond het meteen mooi.
Reishi is de Japanse naam voor deze paddenstoel Ganoderma lucidum.
In het Chinees heet deze paddestoel Lingzhi, wat betekent 'plant van de spirituele kracht'.
De chinese medicinale traditie gebruik de paddenstoel al meer dan 2000 jaar en hiermee is de Lingzhi de oudste in zijn soort die gebruikt wordt voor medicinale doeleinden.
Toepasselijk is dan ook de bijnaam 'de paddenstoel van de onsterfelijkheid'.
Ik luister naar de muziek van Stef Bos.
In zijn song "is dit nu later?" vertelt hij over zijn jeugd, zijn blik op later, de illusie van het grote geluk.
Over zijn uiteindelijke teleurstelling van het volwassen leven, wat het leven hem gebracht heeft.
Je kan alleen maar teleurgesteld zijn als je ergens een voorstelling van hebt gemaakt die mooier was in je gedachten dan in werkelijkheid is gebleken.
Iedereen maakt wel een voorstelling over hoe het later zou zijn, dagdromen terwijl je jong bent.
Ik mijmer wel eens over vroeger, over de tijd dat ik droomde over later...
Romantiseren en fantaserend over mijn toekomstige vriendje, een baan, huisje boompje beestje.
Niemand plant op zijn levenspad een ernstige ziekte, scheiding of een overlijden.
Toch is mijn moeder op jonge leeftijd overleden.
Toch ben ik na een huwelijk van 13 jaar gescheiden.
Toch ben ik ernstig ziek geworden.
Even leek het erop dat ik een van de deelnemers zou worden aan een tv programma over mensen die ongeneeslijk ziek zijn en naar verwachting binnen afzienbare tijd komen te overlijden.
Als onfortuinlijke deelnemer kon je nog een laatste vurige wens opgeven, waarop de programmamakers er alles aan zouden doen om deze wens in vervulling te laten gaan.
En dat alles werd dan opgenomen en uitgezonden op tv.
Een voorloper van het mooie programma
Over mijn lijk dat het verhaal vertelt van ongeneeslijke zieke kankerpatiënten, waarvan de prognose slecht is.
Je kan er zeker van zijn dat niemand de vreselijke ziekte zal overleven, al is het termijn waarop het overlijden plaats vind nooit helemaal te voorspellen.
Ik kom steeds meer tot het besef dat er zoveel mensen zijn die ik
nooit zal ontmoeten. En ik ervaar steeds meer dat er zoveel mensen eenzaam zijn, veel meer dan ik ooit had kunnen vermoeden. Ook ziek zijn maakt eenzaam en is volgens mij onnodig.
Op een zeker moment beland je op een punt waarop het moeilijk is de ander duidelijk te maken wat je voelt, wat je bedoelt te zeggen met die ene zin of juist met dat ene moment van zwijgen. Aan de andere kant ben ik juist zoveel mooie mensen tegengekomen door mijn bijzondere situatie, daar ben ik dan weer zo dankbaar voor.
Soms waren we totale vreemden voor elkaar tot het moment dat we elkaar tegenkwamen. Doordat we ons beiden openstelde ontstond er een mooi gesprek. Het idee dat we elkaar waren misgelopen, vind ik moeilijk.
Hoe vaak komt het voor dat dezelfde mensen elkaar jarenlang tegenkomen, maar niets betekenen voor elkaar.
Dikwijls omdat we ook niet weten van elkaar hoe de ander zich voelt.
Te moeilijk om open en kwetsbaar te zijn? Staat dat gelijk aan zwak zijn? Terwijl we juist mooie mensen worden als andere dat ook in ons toelaten. "je leven wordt niet bepaald door het verleden, maar hoe jij je toekomst ziet', is een gezegde wat me vaak bezighoudt. Het feit dat ik in de toekomst steeds minder kan betekenen voor een ander benauwd me.
Melanie zong in 1969 al dat ze graag ieder mooi mens dat ze herkent
een button wil geven met daarop de tekst Beautiful People, waardoor we van elkaar weten dat we altijd iets betekenen voor elkaar.
Het maakt de wereld om ons heen mooier. We durven niet omdat het moeilijk is, het is moeilijk omdat we niet durven.
Een droom staat gelijk aan hoop, aan iets wat misschien wel eens ooit werkelijk kan worden..stel je eens voor!
Als jong pubermeisje van 14 jaar droomde ik over de prins op het witte paard.
Een knappe jongen met donkere ogen en donker haar, met ambities, die heel lief was en mij vooral heel mooi en lief vond. Een jongen die wist wat hij wilde, alleen mij!
En we leefde nog lang en gelukkig.
Een heerlijk toekomstbeeld om bij weg te dromen, vond ik toen.
